26 Mart 1913 doğumlu olan Erdös, iki ablasını daha görmeden ablaları kızıl hastalığı sonucu ölmüşler, bu nedenle annesinin titiz koruması altında yetişmiş, hatta okula birkaç yıl gittikten sonra matematik öğretmeni olan annesi, babası ve alman mürebbiyeleri tarafından eğitimini evde sürdürmüştür. Matematikteki yeteneği erken yaşlarda beliren Erdös, daha üç yaşındayken üç basamaklı iki sayıyı kafasında çarpabiliyordu. Dört yaşında ise 100'den 250 çıkarılınca 0'ın altında 150 kaldığını söyleyebiliyordu, yani kendi başına negatif sayıları keşfetmişti. 10 yaşına vardığında ise babasından Euclid'in ispatını öğrenmişti.Erdös 18 yaşına geldiğinde sayılar teorisindeki ünlü bir teoremi çok şık bir şekilde ispatlayarak nasıl bir matematikçi olduğunu belli etti. Chebyshev'in teoremi olarak bilinen bu teorem 1'den büyük her sayı ile iki katı arasında en az bir asal sayının varlığını belirtir. Bu teoremi ilk ispatlayan Erdös değildi, ama önemli bir sonucu daha da geliştirdiğinden çarpıcı bir başarı elde etmişti. 1934'de 21 yaşındayken Budapeşte Üniversitesinde doktorasını tamamlamış, ardından Manchester'da 4 yıl doktora sonrası çalışması yapmıştır, ki bu hayatındaki sabit bir yerde kaldığı en uzun süredir.
30 yaşlarından sonra ise daima dünyayı gezmiş, her yerde matematikçileri ziyaret etmiş, konferanslara katılmış ve dersler vermiştir. Bu sayede de büyük bir işbirliği ağının merkezi olmuştur. Bu işbirliğinin boyutu ise pek az kişinin ulaşabileceği kadar büyüktür: kendisi ile birlikte yayın çıkaranların sayısı 462'den fazladır! Ne kadar çok gezdiğini ise Richard Bellman şu sözü ile çok güzel dile getirmektedir: "Kimse Erdös'ün nerede olduğunu bilmezdi, ülkenin ne tarafında olduğunu bile. Buna karşın Erdös'ün her tarafta olduğundan emin olunabilirdi. O, enerji dolu bir parçacığa en yakın olan insandı." Gezilerinin nedeni ve de sonucu matematiğin farklı farklı branşları ile uğraşması idi. Özellikle ilgilendiği konular kombinatorik analiz, geometri, sayı teorisi ve kümeler teorisidir.
Matematiğe karşı çok özel bir ilgisi olan Erdös, gününün 19 saatini matematiğe ayırmıştır, bu ise arkadaşlarının ona dinlenmeyi tavsiye etmelerine yol açmıştır, o ise "zaten mezarlıkta dinlenmek için çok zaman olacak" diyerek şaka yapardı. Genelde matematikçiler gençken çok üretken, yaşlandıkça daha az üretken olurlar; Erdös bu konuda da sıradışı biriydi, hayatının son yıllarında bile çok çaılşma yapmış, hatta ölümünden sonra hala basılmamış, basılmak üzere 50 civarında çalışması olduğu bilinmektedir. Tüm çalışmalarının sayısı ise bunlarla birlikte 1500 üzerindedir, ki genelde gerçekten iyi matematikçilerin yayın sayısına baktığımızda 50 civarında olduğu gözlenmektedir. Bu verimliliğinden kendisi de etkilenmiş olsa gerek, matematikçiyi "kahveyi teoremlere çeviren bir makina" olarak tanımlamıştır. Discrete matematiği ve Ramsey teorisini de kuran odur.
Dünyanın en olağanüstü ve tuhaf matematikçilerinden Paul Erdös, 20 Eylül 1996 Cuma günü Varşova'da bir kalp krizi sonrası hastanede öldü. 83 yaşındaki Dr. Erdös o günlerde bir seminere katılmaktaydı ve iki de bildiri sunmuştu...
0 yorum:
Yorum Gönder